Di tích phòng tuyến sông Như Nguyệt

Di tích lịch sử này thuộc địa phận thôn Thọ Đức, xã Tam Đa, huyện Yên Phong. Ngày xưa tại Thọ Đức, Lý Thường Kiệt (1019-1105) đã cho xây dựng nhiều trại quân lớn hiện vẫn còn dấu tích trong lòng đất: trại Chĩnh, trại Chùa, trại Quýt, trại Mái ấm. Trên khu vực bãi Miễu, Lý Thường Kiệt cho xây dựng một phòng tuyến lớn chặn giặc ở cửa sông Thọ Đức. Xung quanh là các khu hậu cần: kho Dốc Gạo, kho Cung ở Gò Cung, kho Gươm ở Gò Gươm.

Trong kháng chiến chống Tống 1077, khu vực Thọ Đức được xây dựng thành phòng tuyến kiên cố trong hệ thống phòng tuyến sông Như Nguyệt. Cánh quân đóng ở đây có nhiệm vụ chặn mũi tiến quân của giặc từ phía núi Tiêu Lát tràn sang và làm nhiệm vụ ứng cứu cho hai cánh quân ở khu vực Như Nguyệt và Thị Cầu. Cùng với hai cánh quân này đã tạo nên chiến thắng vang dội của quân dân nhà Lý mùa xuân năm 1077, đập tan nạn xâm lăng của nhà Tống.

Toàn bộ khu vực Thọ Đức hiện nay vẫn nằm trên một doi đất cao so với xung quanh. Đình, đền, chùa Thọ Đức cũng là những di tích lịch sử nằm trong hệ thống phòng tuyến Như Nguyệt trong cuộc kháng chiến chống Tống (1077). Cụm di tích thuộc phòng tuyến Như Nguyệt được xếp hạng quốc gia 18/01/1988.