Nhà thờ Phát Diệm

Nhà thờ Phát Diệm được khởi công xây dựng năm 1875 đến năm 1898 cơ bản hoàn tất. Khu nhà thờ trên diện tích gần 22 mẫu tại xã Lưu Phương và thị trấn Phát Diệm thuộc huyện Kim Sơn, cách Hà Nội 130km. Nhà thờ có nhiều hạng mục công trình được chia làm 2 khu vực chính: khu nhà thờ và khu nhà chung (nơi ở và dạy giáo lý).

Nhà thờ chính toà xây dựng năm 1891, đây là hạng mục lớn nhất của quần thể nhà thờ Phát Diệm. Nhà thờ chính toà dài 80m, rộng 24m, cao 18m, bao gồm 48 cột lim, mỗi cột chu vi 2,4m. Hai gian thánh điện có 14 bức phù điêu bằng đá mô tả cuộc đời chúa Kitô. Mặt chính nhà thờ chính toà nhìn ra một hồ nước diện tích chừng 4 mẫu, giữa hồ có đảo nhỏ, trên đảo là tượng chúa Kitô cao 3m.

Năm 1889, xây dựng điện Trái tim Đức Bà toàn bằng đá. Điện dài 15m, rộng 9m, từ nền điện đến cột, xà, hoành... đều bằng đá trắng.

Nhà thờ Phát Diệm là quần thể kiến trúc Công giáo lớn, mô phỏng phong cách kiến trúc đình chùa Việt Nam. Đến nay, nhà thờ Phát Diệm đã tồn tại hơn 100 năm trên vùng đất bùn lầy mà vẫn vững bền.