Công giáo
Công giáo được truyền vào Việt Nam là đạo Công giáo Rôma. Từ những năm 1533 đến năm 1614, các giáo sĩ dòng Phranxicô thuộc Bồ Đào Nha và Đaminh thuộc Tây Ban Nha đã đến Việt Nam, nhưng những giáo sĩ đó chưa biết tiếng Việt và chưa quen thung thổ nên không thu được mấy kết quả.
Từ năm 1615 đến năm 1624 các giáo sĩ dòng Tên (Jésuites) Bồ Đào Nha vào Việt Nam. Những giáo sĩ này nhiều người thông thạo tiếng Việt, lại hoạt động khôn khéo nên chỉ một thời gian không lâu đã lôi kéo được khá nhiều tín đồ. Đạo phát triển mạnh, các giáo sĩ Dòng Tên nghĩ đến việc cần có Giám mục phụ trách để thúc đẩy đạo phát triển nhanh hơn.
Năm 1658, Giáo hoàng đã phong cho Pallu và Lambert de la Motte đều là người Pháp làm Giám mục, có nhiệm vụ phụ trách việc truyền đạo ở Đông Dương. Năm 1659 hai giáo phận đầu tiên ở Việt Nam (Đàng Trong và Đàng Ngoài) được thành lập do hai Giám mục này phụ trách.
Năm 1664, Hội Thừa sai truyền giáo Paris (MEP) ra đời và được Giáo hoàng giao cho độc quyền truyền đạo ở Việt Nam.
Những việc trên đây đã gây ra mâu thuẫn hết sức gay gắt giữa các giáo sĩ dòng Tên Bồ Đào Nha với các giáo sĩ Hội Thừa sai truyền giáo Paris. Các giáo sĩ Bồ Đào Nha không thừa nhận quyền điều khiển của hai Giám mục người Pháp. Họ kiện lên Giáo hoàng, nhưng người Pháp mạnh hơn nên đã thắng.
Năm 1862, Giáo hoàng ra lệnh cho các giáo sĩ dòng Tên rút hết khỏi Việt Nam. Từ đấy việc truyền giáo ở Việt Nam hoàn toàn thuộc quyền Hội Thừa sai truyền giáo Paris. Các giáo sĩ Hội Thừa sai truyền giáo Paris, đồng thời với việc mở mang "nước Chúa" đã có lúc phục vụ cho sự xâm lược của thực dân.
Do những hoạt động thiếu trong sáng của một số giáo sĩ Thừa sai và những điều của giáo lý công giáo trái với phong tục tập quán cổ truyền, đã làm cho các vua chúa Việt Nam lúc đó nghi ngại, dẫn đến những việc cấm đạo, bức hại đạo quyết liệt. Việc đó đã tạo ra cái cớ để thực dân Pháp lợi dụng đem quân xâm lược Việt Nam.
Sau khi đã chiếm được Việt Nam, thực dân Pháp đã cho các giáo sĩ Thừa sai rất nhiều đặc quyền, đặc lợi. Thực dân Pháp đã ra sức lợi dụng để thực hiện những mưu đồ nhằm củng cố và bảo vệ nền thống trị của họ. Người Pháp cũng dùng nhiều thủ đoạn, kể cả thần quyền, giáo lý nhằm đẩy người Công giáo Việt Nam đối lập với dân tộc, có lợi cho họ.
Tuy từng nơi từng lúc việc này có đánh lừa được một bộ phận tín đồ, nhưng không xoá được tinh thần dân tộc và lòng yêu nước của đông đảo giáo dân. Bất cứ thời kỳ nào của cách mạng Việt Nam trong các phong trào yêu nước đều có người Công giáo tham gia. Gần đây nhiều cá nhân, nhiều tập thể giáo dân đã được phong là chiến sĩ thi đua, là anh hùng trong lao động sản xuất và chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Nhiều linh mục, tu sĩ cũng góp phần tích cực của mình cho các phong trào yêu nước đó.
Điều đáng chú ý: Hội Thừa sai truyền giáo cũng có áp dụng một sự phân biệt đối xử về mọi mặt giữa các giáo sĩ Thừa sai với các giáo sĩ bản xứ. Sự phân biệt đối xử đó đã gây ra mâu thuẫn trong nội bộ Giáo Hội. Phải đến năm 1933 sau 400 năm đạo được truyền vào Việt Nam mới có vị Giám mục người Việt Nam tiên khởi, đó là Giám mục Nguyễn Bá Tòng, giáo phận Phát Diệm.
Đến đầu thập niên năm mươi của thế kỷ XX, khi cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam chống Pháp thắng lợi liên tiếp, thì một loạt các Linh mục người Việt Nam được phong chức Giám mục để thay thế cho các vị Thừa sai già yếu hoặc chuyển đi nơi khác.
Năm 1960, khi phong trào chống Mỹ, cứu nước sục sôi trong cả nước, Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam ra đời, đế quốc Mỹ nhìn thấy nguy cơ thất bại ở Việt Nam thì hàng giáo phẩm Việt Nam được thiết lập. Giáo hội Việt Nam được chia thành 3 giáo tỉnh (Hà Nội, Huế, Sài Gòn) với ba vị Tổng Giám mục là người Việt Nam phụ trách. Tất cả các toà Giám mục ở Việt Nam từ "hiệu toà" được nâng lên "chính toà".
Năm 1976, sau khi nước Việt Nam hoàn toàn độc lập thống nhất, vị Hồng Y Giáo chủ tiên khởi là người Việt Nam: Hồng Y Trịnh Như Khuê.
Năm 1980, một Hội đồng Giám mục Việt Nam chung cho cả nước được thành lập, với bức thư chung nổi tiếng, xác định đường lối của Giáo hội Việt Nam: "sống phúc âm trong lòng dân tộc để phục vụ hạnh phúc của đồng bào", kêu gọi giáo dân "tích cực góp phần cùng đồng bào cả nước bảo vệ và xây dựng Tổ quốc".
Hiện tại, tín đồ Công giáo ở Việt Nam có gần 6 triệu người. Giáo Hội Việt Nam tổ chức thành 25 giáo phận, 2027 giáo sứ. Toàn quốc có 6 đại chủng viện, 6003 nhà thờ và nhà nguyện.