Đền Thái Vi

Đền Thái Vi được xây dựng ở phía Tây thôn Văn Lâm, xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư. Đền thờ một số vị vua nhà Trần, hoàng hậu Thuận Thiên, là những người đã có công rất lớn đối với làng Văn Lâm.

Đền Thái Vy được xây dựng theo kiểu “nội công ngoại quốc”, trước đền có giếng ngọc xây bằng đá xanh. Qua nghi môn phía bên phải là gác chuông hai tầng, tám mái, kiến trúc kiểu chồng diêm. Gác chuông làm bằng gỗ lim, mái lợp ngói mũi hài, các đầu đao cong vút như đuôi chim phượng. Bên hông có quả chuông đúc năm 1698.

Từ sân rồng bước theo các bậc đá có độ cao 1,2m là đến ngũ đại môn (5 cửa lớn) sừng sững, có 6 hàng cột đá tròn đứng song song đều được chạm khắc nổi hình linh vật chầu vào chính điện.

Qua 5 cửa lớn là đến toà bái đường 5 gian uy nghi cũng có 6 cột đá vuông chạm khắc câu đối ở mặt ngoài, các mặt khác chạm khắc nổi: long, ly, quy, phượng, cá chép hoá long. Tiếp theo hàng 4 cột, đều được chạm khắc nổi long vân.

Qua trung đường vào 5 gian chính điện cũng có 8 cột đá tròn được chạm khắc nổi: cầm, kỳ, thi, họa. Trong cung khám của chính điện, giữa là tượng Trần Thánh Tông (con trưởng Trần Thái Tông); bên trái là tượng Trần Thái Tông; bên phải là tượng hoàng hậu Thuận Thiên, vợ vua Trần Thái Tông. Tại đây còn thờ một số bài vị vua Trần Nhân Tông, là con đầu của Trần Thánh Tông; Trần Anh Tông, con trưởng của Trần Nhân Tông. Như vậy, đền Thái Vy thờ 4 đời vua nhà Trần.

Du khách thắp hương, tham quan, vãn cảnh ở đền Thái Vi còn có dịp đến thăm động Thiên Hương.