Tết Nguyên Đán
Ngày trước, tết kéo dài từ 23 tháng Chạp (tiễn Táo Quân) đến ngày bảy tháng giêng (lễ hạ cây nêu). Tết Nguyên Đán là lễ hội lớn nhất trong năm, ngày hội gia đình, của làng xã, cộng đồng người Việt Nam. Ai đi xa cũng tìm cách về nhà trong dịp tết bởi vì tết Nguyên Đán là Tết sum họp gia đình. Tết Nguyên Đán có nhiều nghi lễ trong việc thờ cúng gia tiên, thờ cúng Thành Hoàng, Thần thánh, Thổ công... Trong quan niệm của người Việt Nam, những ngày Tết là những ngày kết thúc năm cũ để bước sang năm mới, do vậy ai cũng muốn gột rửa những điều xấu, rủi ro của năm cũ, chờ đón, mong muốn những điều tốt đẹp sẽ đến vào năm mới. Chính vì suy nghĩ đó mà người ta có ý thức rất nghiêm túc, nỗ lực và tự giác rất cao chuẩn bị cho giờ phút đón chào năm mới: hoàn thành những công việc còn dở dang, thanh toán hết nợ nần, giải toả những hiềm khích bất hoà trong năm cũ, để sang năm mới con người tràn đầy niềm vui tươi, tình thân ái, chỉ nghĩ những ý nghĩ tốt đẹp nhất, chỉ nói những lời thân thiện nhất, chỉ cầu mong cho nhau những điều may mắn nhất.
Thiêng liêng nhất là giờ phút giao thừa, thời khắc năm cũ kết thúc và năm mới bắt đầu. Vào thời điểm này các gia đình thường sắp cỗ cúng gia tiên, gọi là cúng giao thừa. Sau lễ cúng gia tiên, chủ nhà ra vườn hái một nhánh lá bất kỳ, mang vào nhà xem rồi trân trọng đặt lên bàn thờ ngày tết hoặc cắm vào lọ. Tục này gọi là hái lộc đầu xuân. Nếu là nhánh cây đẹp sẽ mang nhiều may mắn cho gia đình trong năm mới. Người hái lộc thường là chủ gia đình, thay mặt cho cả nhà xin lộc trời đất rồi xông nhà luôn. Sau giờ khắc thiêng liêng đó là lúc cả nhà quây quần bên nhau, trước khi vào bữa cỗ giao thừa, mọi người trong gia đình chúc nhau những lời tốt đẹp nhất, mọi người cùng ăn, uống vui vẻ bởi quan niệm ăn lúc này để lấy may. Mọi người tin rằng từ giờ phút đó, một năm mới tốt đẹp sẽ đến. Nhiều người sau khi đón giao thừa ở nhà lại tiếp tục đi "xông đất" và chúc tết bạn bè, làng xóm, những người thân thích hoặc chơi xuân cùng bè bạn có khi đến sáng.
Ngày nay, tết không duy trì thời gian dài như ngày trước (phổ biến là 4 ngày: 30 tháng chạp năm cũ; ngày một, hai và ba tháng giêng năm mới) nhưng mọi lễ thức, quan niệm thiêng liêng về Tết vẫn giữ nguyên trong tâm linh của mỗi người Việt Nam.